İranda əxlaq polisinin Məhsa Əmini adlı gənc qadını (ikinci adı Jina) öldürməsinə etirazlar səngimir və hazırda ölkənin azı 24 ostan və 36 şəhərində nümayişlər keçirilir.
“Terefsiz.az” xəbər verir ki, aksiyalarda qadınlar xüsusi fəallıq göstərirlər.
Onlar İslam Respublikasının siyasətinə və məcburi hicabın tətbiqinə etiraz əlaməti olaraq hicablarını çıxarırlar.
İranın Kürdüstan ostanından yaxınlarını ziyarət etmək üçün paytaxt Tehrana gələn M.Əmini “pis taxılmış hicaba” görə saxlanılıb, sonra isə döyülərək vəhşicəsinə öldürülüb. Bu səbəbdən başda qadınlar olmaqla iranlılar məcburi hicaba etiraz edirlər.
Etirazçı qadınlar Tehranın mərkəzi Keşəvərz prospektində “Azadlıq haqqımız, Jina kod adımızdır” şüarları səsləndiriblər.
Məlumatlara görə, Tehran, Məşhəd, İsfahan, Rəşt, Kərəc və əsasən kürdlərin yaşadıqları şəhərlərdə keçirilən etiraz aksiyalarında qadınların çoxu hicablarını çıxarıb və hökumət əleyhinə şüarlar səsləndiriblər.
Eyni zamanda, etiraz aksiyaları Azərbaycan türklərinin kompakt yaşadığı ərazilərdə də keçirilir. Sosial şəbəkədə yayılan videolara əsasən, Güney Azərbaycanın bir sıra şəhərlərində – Təbriz, Urmu, Həmədan, Zəncan, Qəzvin, Ərdəbil və s. kütləvi etiraz aksiyaları olub. Nümayişçilər “Ədalət, azadlıq, milli hökumət”, “Biz ölməyə hazırıq, Babəkin sərbazıyıq”, “Qadın-kişi əl-ələ, zülmün başını əzməyə” və s. şüarlar səsləndirirlər. Güney Azərbaycan şəhərlərində polislə mütəmadi toqquşmalar baş verir. Güneyli siyasi fəalların bildirdiyinə görə, toqquşmalarda xeyli sayda azərbaycanlı etirazçı saxlanılıb. Onlardan biri də güneyli fəallar arasında populyarlığı ilə seçilən Mehdi Həmidi Şəfiqdir. O, həyat yoldaşı ilə birlikdə Təbrizin Əbureyhan küçəsində hərəkət edərkən İranın hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları onun avtomobilinin qarşısını kəsiblər və şüşələrini sındırıblar. M.H.Şəfiqi saxlanılan zaman döyülüb.
M.Əmininin polis qüvvələri tərəfindən öldürülməsi tələbə təşkilatlarının da etirazlarına səbəb olub. Belə ki, 13 tələbə təşkilatı gənc qadının qətlinə etiraz edərək, birgə bəyanat yayıb: “Məhsa Əminiyə qarşı baş verən cinayət bir daha göstərdi ki, qadınlara qarşı zülm və istismar onların bütün həyatı və varlığını hədəfə alır”.
Sonuncu İran şahı Məhəmməd Rza Pəhləvinin xanımı, əslən azərbaycanlı şahbanu Fərəh Pəhləvi hadisəni pisləyib: “Rejimin qadınları sıxışdırmaq üçün bütün səylərinə baxmayaraq, İran qadınlarının azadlıqsevər və yorulmaz mübarizələri tərif və təqdirəlayiqdir”.
Bəzi qadınlar isə M.Əmininin başına gələnlərə və İslam Respublikasına qarşı sistematik zülmün davam etməsinə etiraz olaraq hicabları çıxardıqdan sonra yaylığı yandırıb, saçlarını kəsdirib, nümayişin videosunu çəkərək açıq-aşkar sosial şəbəkələrə yerləşdiriblər.
Həmçinin dünyanın müxtəlif ölkələrində yüksək vəzifəli siyasətçilər iranlı qadınların etirazlarını dəstəklədiklərini elan edərək İslam Respublikasından qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyə son qoymasını istəyiblər.
ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken tviterdə yazıb: “Biz İran hökumətindən qadınlara qarşı sistematik təzyiqlərə son qoymasına çağırış edirik”.
İtaliya Xarici İşlər Nazirliyi M.Əmininin ölümü ilə bağlı dərin təəssüf hissi keçirdiyini bildirib: “Günahsız insanlara, xüsusən də qadınlara və qızlara qarşı zorakılığa heç vaxt biganə qalmaq olmaz”.
Hadisələr fonunda İranda internetə məhdudiyyət tətbiq edilib. Bunu ölkənin rabitə və informasiya texnologiyaları naziri İsa Zarepur da təsdiqləyib. Eyni zamanda, “Anonymous” beynəlxalq haker qrupu İran Mərkəzi Bankının saytını sındıraraq veb-səhifədə aşağıdakı məzmunda məlumat yerləşdiriblər: “Qana bələnmiş bu puldan istifadə edə bilməyəcəksiniz. Yaşasın azad İran!”
Bundan başqa, ölkənin Mədəniyyət və İslami İrşad Nazirliyinin internet saytı da sıradan çıxarılıb.
Qeyd edək ki, ötən gün İranda güney azərbaycanlı fəal Məleykə Qaragözlü 4 il 4 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. O, iyulun 13-də məcburi hicaba etiraz olaraq yaylığını başından açıb yerə atdığı videonu paylaşdıqdan sonra təhlükəsizlik məmurları tərəfindən həbs edilmişdi.
İstinad:”Report”
